Jaki tandem i gdzie?
Przy zakupie tandemu należy zwrócić szczególną uwagę na kilka elementów. Pierwszy to dobór ramy, która bardzo istotnie wpływa na komfort jazdy. Dlatego właśnie tak ważne jest, aby kupić tandem jak najlepiej dopasowany do sylwetki, warto przy tym uwzględnić pewien przedział wzrostu oraz wagę kierowcy. Gdy możemy na tandemie usiąść i go wypróbować, to sprawa jest prosta. Najczęściej jednak nabywając tandem nie mamy takiej możliwości, gdyż większość rowerów dwuosobowych kupujemy przez internet. Oprócz rozmiaru ramy musimy brać pod uwagę również długość roweru. Im rower jest dłuższy, tym nasza sylwetka będzie bardziej pochylona. Dłuższy tandem sprawia też więcej problemów w transporcie. Rama tandemu powinna być trwała, ale plastyczna. Osobiście polecam ramę uniwersalną, dzięki której zapobiegniemy – jak w przypadku ramy męskiej – przerzucania nogi przez kierownicę, co graniczy z akrobacją. Natomiast rama damska może okazać się zbyt słaba i wykazywać tendencje do „pływania” tyłu. Warto też zastanowić, gdzie zamierzamy podróżować, jeżeli po leśnych drogach, to najlepszy będzie rower górski, jeżeli chcemy przemierzać duże odległości, to wybierzmy rowery trekkingowy lub szosowy.
Masa tandemu z pasażerami jest dość spora, więc warto dobrze zastanowić się nad osprzętem.
- 1. Dodatkowy hamulec.
Droga hamowania tandemu ze względu na jego masę jest dłuższa niż pojedynczego roweru, warto więc rozważyć zamontowanie dodatkowego, trzeciego tylnego hamulca, używanego w sytuacjach awaryjnych. Z kolei hamulec przedni jest często używany przy zjazdach, dlatego polecam tarczowy; nawet przy długim hamowaniu nie przegrzejemy nim obręczy. Pamiętajmy, że im tarcza jest większa, tym ma większą skuteczność. Polecam tarcze o średnicy przekraczającej 200 mm. Natomiast w przypadku gdy kierowcą tandemu będzie osoba drobna, dysponująca mniejszą siłą nacisku na dźwignię, warto pomyśleć o zastosowaniu hamulców hydraulicznych. - 2. Kierownica.
Kierownica tandemu powinna być na tyle szeroka, by ręce były swobodnie rozstawione w płaszczyźnie poziomej, nie za szeroko, ale i nie nazbyt wąsko. Jazda z dłońmi ułożonymi blisko siebie jest niewygodna i powoduje, że czujemy się niestabilnie, co zagraża naszemu bezpieczeństwu. Osoba dobrze zbudowana musi mieć szczególnie starannie dobrany rozmiar kierownicy. Na tandemie z szerszą kierownicą łatwiej utrzymać ciężar pilota i kierowcy. Dobrym rozwiązaniem jest niezależne zamocowanie tylnej kierownicy w ramie siodełka kierowcy, co szczególnie sprawdza się przy znacznej różnicy wzrostu pomiędzy partnerami. - 3. Przerzutki.
Warto zainwestować w dobrą przerzutkę, z silną sprężyną, umożliwiającą przerzucenie łańcucha nawet podczas silnego naciskania na pedały, w awaryjnej sytuacji, gdy nagle musimy się zatrzymać. O ile to jednak możliwe, zmian przerzutek dokonujmy szybko i sprawnie, nie pedałując równocześnie. Przerzutki muszą działać niezawodnie, aby pewnie ruszać z miejsca; bardzo niebezpieczny jest jałowy obrót pedałami, który może wytrącić nas z równowagi. Przekrzywienie aparatu przerzutkowego może się skończyć zaklinowaniem łańcucha; co w ruchu miejskim na skrzyżowaniu jest groźne. - 4. Manetki.
Osoby lubiące dynamiczną jazdę powinny wybrać manetki tradycyjne, zamiast montowanych w kierownicy, gdyż zdecydowanie łatwiej i precyzyjniej można przerzucać nimi po kilka biegów. Są one szczególnie przydatne w jeździe górskiej, na zjazdach i podjazdach. Dobre wyregulowanie przerzutek gwarantuje idealnie precyzyjną zmianę biegów.
– warto rozważyć montaż manetek z tyłu, aby osoba niewidoma miała przyjemność również z czynnego udziału w obsłudze pojazdu, a nie tylko z samego pedałowania. Pamiętajmy, że rower jest dla niewidomych sprzętem rehabilitacyjnym. Oczywiście w takim przypadku zmiana biegów wymaga zgrania i dobrej komunikacji, lecz nie jest to trudne do wyćwiczenia! - 5. Przerzutki przednie.
Warto przemyśleć ilość zębów przednich przerzutkach. Mocne zespoły mogą założyć dość duże tarcze. Dla osób słabszych tarcze powinny być mniejsze. Jeżeli mieszkamy w rejonie pagórkowatym, to pamiętajmy, że tandemem dużo trudniej pokonuje się wzniesienia, więc „wolnobieg” powinien mieć minimum siedem zębatek. I nie zapominajmy o rozpędzeniu tandemu przed podjazdem. - 6. Koła.
Rozmiar kół należy dobrać do rozmiarów ramy. Szprychy i obręcze powinny być wzmacniane. Warto zainwestować w dobre wzmocnione opony. - 7. Widelec i amortyzator.
Jeśli decydujemy się na montaż amortyzatora, to powinien mieć regulowaną siłę, oraz możliwość zablokowania. Amortyzatory bez regulacji, stosowane w pojedynczych rowerach nie sprawdzają się w przypadku tandemu, gdyż są zbyt „miękkie”; masa kierowcy i pasażera powoduje, iż taki amortyzator ugina się maksymalnie i nie spełnia swojej roli, powodując też niestabilność pojazdu. - 8. Dodatki.
– łańcuch należy kupić solidny, gdyż podczas pedałowania dwóch osób będzie przenosił duże obciążenia;
– ośki, łożyska i inne elementy też warto wzmocnić, można zastosować wersję BMX tych elementów;
– najtańsze modele piast odznaczają się użyciem bardzo słabych materiałów lub złą jakością wykonania – dlatego odradza się stosowanie piast tzw „no name”, czyli bez nazwy konkretnego producenta; polecam piasty na łożyskach tzw „maszynowych” a nie piastę z łożyskiem kulkowym, która wykazuje Większe opory toczenia,piasty z maszynowymi łożyskami praktycznie nie zużywają się, oraz wykazują mniejsze opory toczenia, lepsze uszczelnienie i mniejszą wrażliwość na zabrudzenia, najczęściej w przednich piastach stosuje się dwa łożyska a w tylnych polecam zastosowanie czterech, Zaleca się stosowanie łożysk uszczelnionych;
– dobrym rozwiązaniem mocowania mechanizmu korbowego pilota i pasażera jest mimośród, który pozwala na napięcie lewego łańcucha bez stosowania dodatkowego napinacza na małej zębatce;
– jeżeli myślimy o przewożeniu roweru pociągiem, to można zamontować solidne składane, łamane pedały, które nie odstają. Odciąga się je mocno od korby i „łamiąc” ustawia równolegle do korby;
– amortyzowana sztyca pod siodełkiem jest bardzo wygodna, ale powoduje, że nie możemy pewnie i mocno oprzeć się, podczas mocnego naciskania na pedały. Warto więc zastanowić się co ma dla nas większe znaczenie: komfort jazdy, czy moc i dynamika jazdy;
– lusterko: powinno być obowiązkowym elementem wyposażenia, składane warto zamontować gdy tandem będzie często przewożony środkami komunikacji publicznej; polecam lusterka odporne na wstrząsy i zaparowywanie;
– sygnał dźwiękowy: jest obowiązkowym elementem wyposażenia roweru, poruszając się ścieżkami rowerowymi, często musimy zwrócić na siebię uwagę, dlatego sygnał powinien być bardzo donośny. Warto zastosować głośną trąbkę, dobrze by pilot w ekstremalnych sytuacjach nie bał się używać swojego głosu, niekiedy powinien po prostu krzyknąć „uwaga!”;
– rączki: warto wybrać ergonomiczne, dobrze przylegające do dłoni;
– rogi na kierownicę: pozwalają na wypoczynek dłoni podczas dłuższych wycieczek;
– nóżka podpierająca: warto rozważyć montaż podwójnych nóżek (typu motocyklowych), gdyż z uwagi na długość tandemu, zwykła, pojedyncza nóżka bywa zbyt słaba;
– bidon: warto by w ramie była możliwość montażu bidonów dla kierowcy i pasażera; polecam termobidony utrzymujące temperaturę przez długi czas;
– bagażnik: jest niezbędny jeśli planujemy dłuższe wyprawy, aby zamontować do niego tylne sakwy;.
– kolor: jaskrawy tandem jest lepiej widoczny w szare dni;
– kamizelki odblaskowe i kaski: pamiętajmy, że ich stosowanie zwiększa nasze bezpieczeństwo;
– oświetlenie: jest obowiązkowym elementem wyposażenia roweru, tylna lampka powinna być czerwona, przednia – biała lub żółta – powinna dawać silny snop światła. Warto by lampka miała możliwość zmiany ogniskowej, dzięki czemu snop światła można skupić lub rozproszyć. Polecam montaż lampek pulsujących, zwiększających naszą widoczność na drodze.
– jeżeli podczas wycieczek często korzystamy z telefonu z GPS, to warto rozważyć zakup dynama (w przedniej piaście oraz rowerowej ładowarki usb, tudzież gotowych zestawów). Jeżeli zdecydujemy się na zakup piasty z dynamem, to polecam moc 3W. Rodzaj piasty dobieramy do posiadanych hamulców, zwracając uwagę na wydajność zastosowanego rozwiązania.
Lista sklepów i producentów tandemów:
author.pl
bikemielec.com
bikko.pl
gazelle.nl
Gold-Rad
mtbtandems.com
lapierre-bikes.co.uk
olympicsport.pl
pantherbike.com
porebarowery.pl
rower.com.pl
rowery-bydgoszcz.home.pl
rowery-jasid.com
rowerynietypowe.pl
rowerownia.com
rowerzysta.pl
ruhrwerk
tandemservis.cz
trojkolowe.pl
unibike.pl
Autor Waldemar Rogowski
Bardzo Dziękuję Michałowi Jurczykowi za konsultację i za wskazówki.
A Kubie Terakowskiemu dziękuję za korektę artykułu.